چکیده

 مقدمه: پس از زایمان تمام توجه خانواده از مادر به نوزاد معطوف شده و مادران نیز به سلامتی خود کمتر اهمیت می­دهند. این پژوهش با هدف تعیین شیوع و تداوم مشکلات سلامتی مادران طی سال اول بعد از زایمان و ارتباط مشکلات با تعداد زایمان انجام گردید.

  مواد و روش ­ها: در این مطالعه توصیفی- طولی، 308 مادر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر مهاباد در هفته 38-36 حاملگی بطور در دسترس انتخاب شدند. ابزار در این مطالعه پرسشنامه پژوهشگر ساخته "مقیاس مشکلات سلامتی بعد از زایمان" (Postpartum Morbidity Scale) با اعتبار محتوا، همسانی درونی (94/0=α) و ثبات از طریق آزمون مجدد (98/0r=) بود. اطلاعات توسط مصاحبه در روز هفتم، هفته هشتم و ماه دوازدهم پس از زایمان جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 انجام گرفت. جهت تعیین تفاوت فراوانی مشکلات از آزمون مجذور کای و تعیین خطر نسبی با فاصله اطمینان 95 درصد استفاده گردید.

 یافته­ها: نتایح نشان داد که شایعترین مشکلات هفته اول و هشتم کمردرد و خستگی و درماه دوازدهم خستگی بود. طی هفته اول بعد از زایمان کمردرد (005/0P=)، سردرد (013/0P=)، خستگی (008/0P=)، عوارض ناشی از بی­حسی (041/0P=) و مشکلات خواب (0001/0P=) به طور معنی­داری توسط مادران اول­زا با فراوانی بیشتری گزارش شد. طی هفته هشتم بعد از زایمان کمردرد (047/0P=)، عفونت محل بخیه­ها (023/0P=)، عفونت دستگاه ادراری (000/0P=)، مشکلات جنسی (003/0P=)، غم و اندوه (002/0P=) و مشکلات خواب (001/0P=) و طی هفته آخر ماه دوازدهم بعد از زایمان غم و اندوه (024/0P=)، مشکلات جنسی (001/0P=) و  مشکلات خواب (036/0P=) بطور معنی­داری توسط چند­زاها گزارش شد.

 نتیجه­گیری: با توجه به فراوانی بالای مشکلات سلامتی مادران، ضروری است که تغییراتی در برنامه مراقبت­های بعد از زایمان ایجاد  گردد.