گروه روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج ، ایران ، Kh.ramezani@gmail.com
چکیده: (1243 مشاهده)
مقدمه: مدیریت سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 با نیازهای بنیادین روانشناختی وسرسختی سلامت ارتباط دارد. این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی "رفتار درمانی جدلی" بر نیازهای بنیادین روانشناختی و سرسختی سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شده است.
روش کار: مطالعه حاضر با روش نیمه تجربی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری 4 ماه با یک گروه مداخله و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به بیمارستان شهدای نی ریز در استان فارس در سال 1400 بودند. تعداد 40 تن بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 به شیوه هدفمند انتخاب و سپس به روش تصادفی ساده از نوع قرعه کشی در 2 گروه 20 تن مداخله و کنترل قرار گرفتند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناختی، "مقیاس نیازهای بنیادین روانشناختی"، (Basic Psychological Needs Scale) و "سیاهه اصلاح شده سرسختی سلامت-24" (24-Revised Health Hardiness Inventory) انجام شد. روایی محتوا به روش کیفی و پاپایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب الفا کرونباخ اندازه گیری شد. پس از اجرای پیش آزمون، گروه مداخله 12 جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای 2 جلسه) تحت "رفتار درمانی جدلی" قرار گرفت و گروه کنترل در لیست انتظار برای مداخله قرار داشت. ابزارها توسط 2 گروه در 3 نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل گردید. در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه 23 تحلیل شد.
یافتهها: بین گروه ها از نظر سن، جنسیت، تحصیلات، اشتغال و تأهل تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0
P) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد. "رفتار درمانی جدلی" 28 درصد از تفاوت در نمره نیازهای بنیادین روانشناختی و 56 درصد از سرسختی سلامت را تبیین می کند.
نتیجه گیری: "رفتار درمانی جدلی" منجر به افزایش نیازهای بنیادین روانشناختی و سرسختی سلامت میگردد. بکارگیری این درمان باعث سلامت جسمی و روانشناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 میگردد. پیشنهاد میشود که از این مداخله جهت توانمندسازی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده شود.
Pahlavan F, Ramezani K, Rasouli Y. The Effectiveness of “Dialectical Behavior Therapy” on Basic Psychological Needs and Health Hardiness in Patients with Type 2 Diabetic. JHPM 2022; 11 (5) :66-79 URL: http://jhpm.ir/article-1-1495-fa.html
پهلوان فاطمه، رمضانی خسرو، رسولی یوسف. اثر بخشی "رفتار درمانی جدلی" برنیازهای بنیادین روانشناختی و سرسختی سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1401; 11 (5) :66-79