دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران ، sarians72@gmail.com
چکیده: (301 مشاهده)
مقدمه: سبک زندگی و محدودیتهای غذایی خاص بیماران کلیوی به طور جدی در عملکردهای جسمی و روانی، توانایی شغلی و حتی روابط اجتماعی آن ها اثر گذار است. هدف پژوهش حاضر مقایسه سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت و سازگاری روانی-اجتماعی با بیماری در بیماران تحت درمان با همودیالیز، مبتلا به سنگ کلیه و افراد سالم (فاقد بیماریهای کلیوی) بود.
روشکار: روش پژوهش حاضر توصیفی-مقایسهای است. جامعه آماری شامل کلیه زنان و مردان بزرگسال تحت درمان همودیالیز، بیماران مبتلا به سنگ کلیه و افراد سالم ساکن شهر تهران بود. نمونه از میان 2 گروه که هر گروه 60 تن (120 تن) از بیماران تحت درمان با همودیالیز و بیماران مبتلا به سنگ کلیه مراجعه کننده به بیمارستان ایرانشهر واقع در شهر تهران در تابستان و پاییز سال 1402 و یک گروه سالم شامل 60 تن که به اظهارات خودشان بدون بیماریهای کلیوی بودند و به بیمارستان ایرانشهر در تهران جهت درمان های سرپایی و یا به عنوان همراه بیمار مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. در نهایت 180 تن به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جهت جمعآوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی، «نیمرخ سبک زندگی ارتقادهنده سلامتی 2» (Health-Promoting Life Style Profile II) و "مقیاس سازگاری روانی-اجتماعی با بیماری" (Psychosocial Adjustment to Illness Scale) استفاده شد. برای روایی ابزارها به پژوهش های پیشین اکتفا شد و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شد. تحلیل دادهها در نرم افزار اس پی اس اس نسخه 26 صورت گرفت.
یافتهها: نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون توکی نشان داد، بین سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت در افراد سالم و بیماران تحت درمان با همودیالیز تفاوت آماری معنادار وجود دارد. طوری که نمره سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در افراد سالم حدود 16 نمره (P=0/001, t= 15/91) با بیماران تحت درمان با همودیالیز متفاوت است. ولی نتایج از لحاظ سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت بین سایر گروه ها تفاوت معناداری را نشان نداد. همچنین بین سازگاری روانی – اجتماعی با بیماری افراد سالم و بیماران تحت درمان با همودیالیز و بیماران مبتلا به سنگ کلیه تفاوت آماری معناداری وجود داشت و نمره سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری افراد سالم حدود 23 نمره (0/001=t=22/88, P) نسبت به بیماران تحت درمان با همودیالیز متفاوت است و همچنین بین سایر گروه ها تفاوت معناداری دیده شد.
نتیجه گیری: افراد سالم از سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت بهتری نسبت به بیماران تحت درمان با همودیالیز برخوردار هستند و همچنین افراد سالم سازگاری روانی- اجتماعی با بیماری بهتری نسبت به بیماران تحت درمان با همودیالیز و بیماران مبتلا به سنگ کلیه دارند. لذا به درمانگران و مشاوران پیشنهاد می شود، توجه بیشتری نسبت به افزایش سازگاری روانی - اجتماعی با بیماری و بهبود سبک زندگی این گروه از بیماران داشته باشند و در صورت نیاز برای این بیماران دوره های آموزشی و یا درمانی درنظر بگیرند.
Saleh M, Baghdasarians A. Comparison of Health-Promoting Lifestyle and Psycho-Social Adjustment in Patients Undergoing Hemodialysis, with Kidney Stones and Healthy People. JHPM 2024; 13 (4) :132-144 URL: http://jhpm.ir/article-1-1770-fa.html
صالح مهسا، باغداساریانس آنیتا. مقایسه سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت و سازگاری روانی – اجتماعی در بیماران تحت درمان با همودیالیز، مبتلا به سنگ کلیه و افراد سالم. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. 1403; 13 (4) :132-144